Κατηγορίες
Uncategorized

Εισαγωγικές σημειώσεις για την αμφισβήτηση του υπάρχοντος

1

Στη σημερινή οικονομική και κοινωνική κρίση όπου βιώνουμε, και όπου καταργούνται όλα τα κεκτημένα των προηγούμενων χρόνων…
Όπα όπα! Ας τελειώνουμε με αυτή την εισαγωγή.
Σκοπός μας δεν είναι, και δεν πρέπει να είναι, άλλο ένα κείμενο που αναδεικνύει την καπιταλιστική αδηφαγία για πολλοστή φορά. Ούτε φυσικά η ανάδειξη του επιπέδου ανέχειας και εξαθλίωσης στο οποίο η κοινωνία μας έχει καταλήξει, προκειμένου να ενισχύσουμε με ναρκισσιστικό -και λαϊκίστικο, φυσικά- τρόπο την άποψή μας. Εξάλλου, για να γίνουν όλα αυτά αντιληπτά αρκεί μια οποιαδήποτε στατιστική ανάλυση των επιπέδων στα οποία έχουν φτάσει οι αυτοκτονίες για οικονομικούς -αν και όχι μόνο- λόγους από το 2008 κι έπειτα· διότι, ούτως ή άλλως, ο καπιταλισμός δεν είναι τίποτε άλλο παρά η επίθεση στην ίδια τη ζωή. Αυτό που πλέον έχει σημασία, είναι να μη διαχωρίζουμε τους εαυτούς μας από την κοινωνία και να προσπαθήσουμε να ψηλαφίσουμε τις απαντήσεις στα ερωτήματα που τέθηκαν τα τελευταία χρόνια κοινωνικά και κινηματικά, αναλογιζόμενες και αναλογιζόμενοι, παράλληλα και εξίσου με τις προφανείς ευθύνες του καπιταλισμού, και τις δικές μας ατομικές και συλλογικές ευθύνες. Διότι, εν τέλει, αυτός ο εφιάλτης δεν στηρίζεται σε τίποτε άλλο παρά στην απάθεια, τη στασιμότητα και το «βόλεμα» των σύγχρονων κοινωνιών – δηλαδή όλων μας.

2

Το σημερινό αδιέξοδο δεν οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στον καπιταλισμό και στην παραδοσιακή λογική του, όπου η παραγωγή αξίας, εμπορευμάτων και καινοτομίας, καθώς και η συσσώρευση ήταν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Σήμερα έχουμε και κάτι ακόμα πολύ πιο βάρβαρο: την κουλτούρα του (ψευτο)ηδονισμού μιας κοινωνίας της κατανάλωσης, του τζόγου, του εύκολου κέρδους, του υπερδανεισμού και πάει λέγοντας (και εκλέγοντας). Και υπό αυτή την έννοια, το πρόβλημα δεν μπορεί να τεθεί πλέον, απλώς, με τους όρους της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, διότι η σημερινή κατάσταση αναδεικνύει κάτι πολύ παραπάνω: τον κατακερματισμό των βασικών και στοιχειωδών αξιών που διέπουν τις ανθρώπινες σχέσεις, την κατάρρευση των θεσμών της κοινωνίας, την αδιαφορία για τα συλλογικά προβλήματα, τον ψευτο-ηδονισμό της κατανάλωσης κ.ο.κ.. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για κάτι που υπερβαίνει την εκμετάλλευση της μισθωτής εργασίας και την οικονομία στο σύνολό της και αποτελεί πλέον πρόβλημα βαθιά ανθρωπολογικό και συνολικότερα πολιτικό. Ο τύπος ανθρώπου που καλλιεργεί η σημερινή κοινωνία είναι κομφορμιστικός, ανταγωνιστικός, μοναχικός, φοβισμένος και επιθετικός απέναντι σε καθετί ζωντανό. Εγκλωβισμένος σε ψεύτικές σχέσεις· φανατικός του εγώ και όχι του εμείς· χωρίς αίσθηση ατομικής ευθύνης απέναντι στην κοινωνία του. Πουλάει τη φυσική του δημιουργικότητα με αντάλλαγμα λίγες στιγμές κατανάλωσης· εξαγοράζεται -μέσω της ψήφου του- παραχωρώντας την ίδια του τη ζωή με αντάλλαγμα ρουσφετάκια και λίγα παραπάνω λεφτά· είναι έτοιμος να πατήσει επί πτωμάτων προκειμένου να υπακούσει το αφεντικό του, το χέρι που τον ταΐζει. Πιστεύει εν τέλει -με τον πιο θεολογικό τρόπο- στην ανάπτυξη της οικονομίας, των εμπορευμάτων και της ατομικής του ιδιοκτησίας, αντί για την ανάπτυξη των ανθρώπινων σχέσεων.

3

Όλα αυτά συγκροτούν μια κοινωνία όπου το θέαμα και το εμπόρευμα έχουν γίνει θρησκεία, το χρήμα θεός, το Κράτος αφεντικό όλων μας και μαζί τους επελαύνουν η καταστολή, ο έλεγχος, η κυριαρχία, ο σεξισμός, η ομοφοβία και η τρανσοφοβία, η κουλτούρα της ιεραρχίας και η κουλτούρα της κατανάλωσης. Οι φυλακές και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης πλημμυρίζουν, οι ασημαντότητες και τα lifestyle κάθε είδους προσπαθούν να κρύψουν τη μιζέρια και το κενό, η διαμεσολάβηση εντείνεται, η δημιουργική τέχνη παραχωρεί τη θέση της στη μαζική κουλτούρα. Τα σύνορα χωρίζουν ανθρώπους οι οποίοι μπορούν να φτιάξουν ένα καλύτερο αύριο από κοινού, οι νόμοι φτιάχνονται από τους λίγους προκειμένου να ελέγχουν τους πολλούς, οι κυρίαρχοι λαμβάνουν τις αποφάσεις εξευτελίζοντας τους εαυτούς τους, αλλά κυρίως αυτούς επί των οποίων κυριαρχούν. Η κοινωνική αυτονομία, συνολικά, υποχωρεί μέσα στην παντελή έλλειψη ατομικής ευθύνης απέναντι στην κοινότητα και η αυτονομία του ατόμου αντιστρέφεται, μέσα από την εξατομίκευση, και ορίζεται εκ νέου από την ψευδαίσθηση της ατομικής διαφυγής.

4

Η κοινωνία που θέλουμε δεν είναι δυνατό να υπάρξει στις φυλακές του ιδιωτικού χώρου, στην ασφάλεια των ψευδαισθήσεων και στο βασίλειο της ησυχίας και της απελπισίας. Μπορεί να βρεθεί μόνο στις συνελεύσεις των από τα κάτω, στις καθημερινές εξεγέρσεις ενάντια στο υπάρχον, ενάντια στα πρέπει και στα «έτσι είναι». Εκεί όπου η πανδαισία της μάχης για μια άλλη, ελεύθερη και αξιοπρεπή ζωή παίρνει τη θέση της μιζέριας για την καθημερινή επιβίωση. Η κοινωνία που θέλουμε χρειάζεται ένα νέο τύπο ανθρώπου, με άλλα νοήματα και σημασίες, που δεν θα καταρρέει στα στενά όρια της διεκδίκησης των «μέσων παραγωγής», αλλά που θα διεκδικεί τη ζωή του στο σύνολό της. Που θα τα θέλει όλα για όλους, μετατοπίζοντας το ναρκισσιστικό του εγώ στο εμείς· ένα εμείς που δεν θα συνθλίβει το άτομο, το εγώ, μέσα από την ομογενοποίηση, αλλά θα το εμπεριέχει. Που θα απέχει συνειδητά από τις εκλογές γιατί θα επιδιώκει να αυτοκυβερνηθεί μέσα από οριζόντιες, ισότιμες και ακηδεμόνευτες συνελεύσεις της κάθε κοινότητας, του κάθε χώρου εργασίας, του κάθε πανεπιστημιακού ιδρύματος, του κάθε σχολείου κ.ο.κ., νοηματοδοτώντας έτσι τη ζωή εκ νέου.

5

Αυτή η κοινωνία είναι εν μέρει εδώ και ενσαρκώνεται στους αυτοδιαχειριζόμενους κοινωνικούς χώρους, στις συλλογικές κουζίνες, στους συνεταιρισμούς παραγωγών, στις κοινότητες ανταλλαγής χρόνου και προϊόντων, στους ελεύθερους ραδιοφωνικούς σταθμούς, στις συνελεύσεις γειτονιών, σχολείων και σχολών, στα κοινωνικά ιατρεία, παντοπωλεία και φαρμακεία, στις καταλήψεις, στα σωματεία βάσης, στα αυτοοργανωμένα πάρκα, στους κύκλους αυτομόρφωσης, στις κολλεκτίβες, στις πολυκατοικίες αλληλεγγύης, στα αυτοδιαχειριζόμενα εργοστάσια και στα τοπικά κινήματα για την υπεράσπιση της φύσης από τη λεηλασία, που με διαυγή τρόπο παλεύουν, όχι για να φύγει το πρόβλημα από το χώρο τους, αλλά για ένα συνολικότερο οικολογικό και πολιτικό πρόταγμα. Με άλλα λόγια, η κοινωνία που θέλουμε βρίσκεται ήδη σε όλα εκείνα τα εγχειρήματα που μέσα από μια πανσπερμία ονείρων και ιδεών ξεκινούν με δημιουργικό τρόπο την επίθεση στο υπάρχον, διαρρηγνύοντας τις τεκτονικές πλάκες του παλιού κόσμου και επιδιώκοντας την ποίηση της ιστορίας, μέσω της σύμπραξης του πολιτικού με το κοινωνικό. Κι αυτός είναι και ο δρόμος που πρέπει να περπατήσουμε προκειμένου να επανέλθουν στο προσκήνιο οι αξίες της συνύπαρξης, της αλληλεγγύης, της ισότητας, της ελευθερίας, του έρωτα και της ζωής. Ο δρόμος άνοιξε. Έχουμε ο ένας τον άλλον, η μία την άλλη – παλεύουμε για όλα και προχωράμε.

Κοινωνική αυτοδιεύθυνση ΤΩΡΑ και ΠΑΝΤΟΥ

Συνέλευση για τη γενικευμένη αυτοδιεύθυνση

(pdf)

Κατηγορίες
Uncategorized

Ζούμε ψεύτικες ζωές

1

Τέσσερα χρόνια μετά τη μεγαλειώδη εξέγερση του Δεκέμβρη και η καθημερινότητα της ζωής γίνεται ολοένα πιο αβίωτη. Οι ζωές μας αδειάζουν από περιεχόμενο, αδειάζουν από αξίες, αδειάζουν από νόημα. Ζούμε ψεύτικες ζωές.

2

Το 2008, τα κύματα των εξεγερμένων έστειλαν ένα εκκωφαντικό μήνυμα, που θα έπρεπε ωστόσο να αποτελεί –προ πολλού– κοινό τόπο: η δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου δεν ήταν ένα απλό ατύχημα, αλλά η ολοκληρωμένη αποτύπωση της ουσίας του Κράτους. Το Κράτος μας δολοφονεί καθημερινά, άλλοτε με σφαίρες και άλλοτε με αργό και βασανιστικό τρόπο. Δολοφονεί τα όνειρά μας, τις επιθυμίες μας, τα “θέλω” μας, λεηλατεί τον παραγόμενο κοινωνικό πλούτο, τρομοκρατεί, δέρνει, φυλακίζει. Τότε ο Γρηγορόπουλος, αύριο κάποιος ή κάποια από εμάς. Δεν είναι η διαχείριση του Κράτους το λάθος, αλλά η ύπαρξή του…

3

Η εξέγερση του Δεκέμβρη εγκαινιάζει, πριν από, και για λογαριασμό της, την ίδια την παγκόσμια οικονομική κρίση, που ως τέτοια δεν είναι στενά οικονομική, αλλά κρίση νοήματος συνολικά. Γι’ αυτό και ήρθε να αναπτύξει το ερώτημα του πως θα συνεχίσουμε να ζούμε, σε μια στιγμή που η οικονομική ευημερία ήταν στην πιο ολοκληρωμένη της φάση. Γι’ αυτό και επέλεξε να καταστρέψει: γιατί η αφθονία των εμπορευμάτων αποτύπωνε την ανυπόφορη φτώχεια της ζωής· γιατί η φτώχεια ήταν, και εξακολουθεί να είναι, πριν απ’ όλα υπαρξιακή.

4

Η παγκόσμια οικονομική κρίση, θα συνεχίσει να βαθαίνει και να μας κάνει φτωχότερους. Αλλά δεν είναι αυτό το πρόβλημα· θα ζήσουμε και φτωχοί. Μόνο όμως αν έχουμε ο ένας την άλλη, η μία τον άλλον, συγκροτώντας μια αληθινά ανθρώπινη κοινότητα, όπου θα αποφασίζουμε εμείς οι ίδιοι και οι ίδιες, μακριά από τη λογική της κυριαρχίας: πλούσιου σε φτωχό, άνδρα σε γυναίκα, λευκού σε μαύρο, ετεροφυλόφιλου σε ομοφυλόφιλο, ντόπιου σε μετανάστη και, εν τέλει: ανθρώπου σε άνθρωπο και ανθρώπου στη φύση.

5

Δεν είμαστε ειδικοί της βίας, και ούτε θέλουμε να γίνουμε. Η βία, δεν είναι φετίχ και αυτοσκοπός, αλλά στοιχειώδης αυτοάμυνα απέναντι στο Κράτος και τους προστάτες του που εξαπολύουν τις επιθέσεις τους -υλικά, σωματικά και συμβολικά, άμεσα και έμμεσα- σε όσες και όσους επιθυμούν μια πραγματικά ανθρώπινη κοινωνία. Βιώνουμε τα συμπτώματα αλλά πολεμάμε τα αίτια: δεν είναι το ζήτημα η βία απέναντι σ’ αυτούς που μας καταπιέζουν, στο βαθμό που αυτοί είναι αναλώσιμοι, αλλά στους καταπιεστικούς θεσμούς αυτού του κόσμου, στον ίδιο τον καπιταλισμό. Στον καπιταλισμό που μας εκπαιδεύει στην απάθεια και στην αδιαφορία για τα συλλογικά προβλήματα· στην αδυναμία να αποφασίζουμε εμείς οι ίδιοι και οι ίδιες με οριζόντιο τρόπο, μακριά από κομματικά παράσιτα, αντιπροσώπους και διαμεσολάβηση· που μας μαθαίνει ότι πρέπει να ερωτευόμαστε αντικείμενα αντί για υποκείμενα, εικόνες αντί για ανθρώπινες υπάρξεις· που διακηρύσσει ότι αξία είναι τα κέρδη, το βόλεμα, η κατανάλωση, και τα φράγκα – όχι ο άνθρωπος.

6

Αυτή είναι η βαθιά -ανθρωπολογική- κρίση νοήματος που ανέδειξε ο Δεκέμβρης. Κι αν ο Δεκέμβρης ήταν ερώτηση, η απάντηση μας μπορεί να είναι μόνο μία: να πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας. Να γίνουμε άνθρωποι υπεύθυνοι που έχουν επίγνωση ότι, ναι, ΜΑΖΙ ΤΑ ΦΑΓΑΜΕ, αλλά τώρα θα κοιταχτούμε στον καθρέφτη και θα δούμε ότι κάτι κάναμε λάθος. Ότι δεν μας πρόδωσε κανένας πολιτικός, αλλά του παραχωρήσαμε τη δυνατότητα να μας κλέβει ανενόχλητος, με αντάλλαγμα τηλεοράσεις και ρουσφετάκια. Ότι ο μόνος τρόπος είναι να αυτοδιαχειριστούμε τις ζωές μας προς όφελος της συλλογικής ευτυχίας των ανθρώπων, και όχι του κέρδους των αφεντικών. Με τις συνελεύσεις γειτονιάς, τα σωματεία βάσης, τις γενικές συνελεύσεις σε σχολεία και πανεπιστήμια, τις συλλογικές κουζίνες, τα ανταλλακτικά παζάρια, τα κατειλημμένα εργοστάσια, τις εργασιακές κολλεκτίβες, τους ελεύθερους κοινωνικούς χώρους, τα δίκτυα αντιπληροφόρησης, τα εγχειρήματα αυτομόρφωσης, τους δημόσιους χώρους που καταλαμβάνονται προκειμένου να γίνουν πεδίο διαλόγου, κοινωνικοποίησης και συγκρότησης ουσιαστικών ανθρώπινων σχέσεων και με κάθε είδους δομή κοινωνικής αυτοδιεύθυνσης θα φτιάξουμε μια πραγματικά ανθρώπινη κοινωνία που θα μας χωράει όλους και όλες. Αυτή η κοινωνία ή θα είναι ανθρώπινη ή δεν θα είναι τίποτα. Να επιτεθούμε στους ιδιοκτήτες αυτού του κόσμου τώρα.

Ούτε αριστεροί, ούτε δεξιοί ψηφοφόροι – Ούτε αριστεροί, ούτε δεξιοί αφέντες
Μόνο άνθρωποι, ελεύθεροι και ίσοι.

Κίνηση ενάντια στην κανονικότητα

(pdf)